Nieco bardziej skomplikowane zasady rozliczania podatków przy
nabyciu świadczeń podlegających tzw. odwrotnemu obciążeniu, przysparzają wiele
kłopotów. Z początkiem bieżącego roku zmieniły się regulacje w zakresie
rozliczania VAT zarazem w przypadku transakcji krajowych, jak i dokonywanych w
obrocie międzynarodowym, czyli imporcie usług i nabyciu wewnątrzwspólnotowym
towarów. Cóż, jak się okazało, procedury nowe procedury przysparzają części podatnikom
sporo problemów. Pamiętać przy tym należy, że ewentualne uchybienia skutkują koniecznością
zapłaty odsetek. Dlatego warto prześledzić nowe zasady odliczania VAT
naliczonego, ażeby uniknąć dodatkowych wydatków.
O czym stanowi zasada neutralności?
Zasada neutralności to podstawowa reguła VAT i ustanawia, że
każdy czynny podatnik podatku od towarów i usług ma prawo do rozliczania VAT
naliczonego zawartego w cenie nabywanych lub importowanych towarów i usług w takim zakresie, w
jakim są one wykorzystywane na potrzeby czynności opodatkowanych, a nie
zwolnionych od VAT. Uprawnienie to może zmylić czujność-podatnicy niekiedy
zapominają o tym, że nie wystarczy być tylko czynnym podatnikiem, ale trzeba
jeszcze wykazać związek (przynajmniej pośredni) między zakupami a czynnościami
dającymi prawo do odliczenia podatku.
Jak to wygląda w praktyce? Podatnicy dokonują rozliczenia
VAT naliczonego z faktur wystawianych przez sprzedawców, ale taka sytuacja ma
miejsce wyłącznie, gdy zakupu dokonano w Polsce, od lokalnego czynnego
podatnika VAT oraz nie występują kryteria do zastosowania odwrotnego
opodatkowania. Przy zakupach w naszym kraju opodatkowanych na zasadach ogólnych
wyjątkowo ważne jest:
- czy powstał obowiązek podatkowy,
- czy i kiedy nabywca otrzymał fakturę wystawioną przez
sprzedawcę.
Albowiem jeśli powstał już obowiązek podatkowy u
świadczącego, to rozliczenie VAT naliczonego przez nabywcę nie może być
dokonane wcześniej aniżeli w deklaracji za miesiąc otrzymania faktury. Podatnicy
tak bardzo skupiają się nad kwestią momentu otrzymania faktury w kontekście
rozliczenia VAT naliczonego, że ich dbałość o wypełnienie tego warunku może wpakować
ich w kłopoty fiskalne. Podkreślić należy, że przy rozliczeniu VAT naliczonego
od importu usług/WNT/odwrotnego opodatkowania w transakcji krajowej, moment
otrzymania faktury nie determinuje terminu odliczenia, a podatnicy oczekujący
na taki dokument narażają się na konieczność zapłaty odsetek.
Termin, w którym należy uwzględnić odwrotne opodatkowanie
Zasadniczą kwestią omawianą przez nas jest VAT naliczony w
przypadku zakupów
rozliczanych przez kupującego w ramach odwrotnego opodatkowania. Jeszcze do końca 2016 roku obowiązywała
zasada, według której, aby można było dokonać rozliczenia VAT od transakcji
podlegających odwrotnemu opodatkowaniu, należało spełnić istotny warunek, a
mianowicie musiał powstać tak zwany obowiązek podatkowy z tytułu nabycia
świadczenia. Jest to rzecz jasna nadal aktualny wymóg. W obecnym stanie prawnym
ustawodawca warunkuje to rozliczenie dwoma warunkami. Aby rozliczyć VAT
naliczony z transakcji odwrotnego opodatkowania, w 2016 roku wystarczyło, że powstał
obowiązek podatkowy z tytułu nabycia świadczenia oraz uwzględniona została
przez podatnika kwota podatku należnego z tytułu transakcji w deklaracji
podatkowej, w której był obowiązany rozliczyć dany podatek.
Gdzie należy zatem ustrzec się niemiłej niespodzianki? Jak zwykle ważne są szczegóły.
W poprzednim stanie prawnym, obok wymogu powstania obowiązku
podatkowego, warunkiem rozliczenia podatku naliczonego było również to, że
podatnik uwzględnił kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji w
deklaracji podatkowej, w której był on obowiązany rozliczyć dany podatek.
Trzeba mieć na uwadze, że dla rozliczenia VAT należnego i naliczonego w tej samej
deklaracji korekta musi być dokonana nie w ciągu trzech miesięcy od końca miesiąca, ale od końca miesiąca powstania
obowiązku podatkowego!
Ponieważ organom podatkowym nie udało się wprowadzić
mechanizmu rozliczenia skutkującego obowiązkiem zapłaty odsetek od korekt
dotyczących odwrotnego opodatkowania od 1 stycznia 2017 roku mamy w przepisach
ustawy dodatkowe zastrzeżenie. Nie wystarczy już uwzględnić VAT należny od
transakcji odwrotnie opodatkowanych w deklaracji, lecz mamy to uczynić nie później
niż w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do
nabytych towarów obowiązek
podatkowy powstał. Jeżeli więc nie rozpoznaliśmy VAT należnego z tytułu importu
usług, WNT, odwrotnego opodatkowania transakcji nabycia w kraju towarów czy usług, możemy
skorygować deklarację i rozliczyć VAT jedynie wtedy, gdy deklarację korygującą
złożymy przed upływem trzech miesięcy od końca
miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Przykładowo, jeżeli obowiązek podatkowy powstał w styczniu,
a nie ujęliśmy czynności w deklaracji za styczeń, aby zneutralizować VAT
należny podatkiem naliczonym, musimy złożyć korektę do urzędu skarbowego nie później
niż do 30 kwietnia. Czyli wysłać zgodnie z właściwą dla nas metoda przesyłania
np. droga elektroniczną.
Jeżeli się spóźnimy, będzie nas to kosztowało, ale nie
musimy liczyć się z jakimiś drastycznymi sumami. Lepiej było W 2016 roku, kiedy
rozliczenie VAT nawet po terminie było neutralne podatkowo. Dziś niestety
trzeba liczyć się z zapłatą odsetek.
Co, jeżeli trzeba czekać na fizyczne otrzymanie faktury? W
tym przypadku należy zrobić wszystko, chociażby wyłącznie na podstawie samych
informacji o nabytym świadczeniu, jak najprędzej rozpoznać obowiązek podatkowy
z tytułu importu usług, nabycia towarów czy odwrotnego obciążenia to
zdecydowanie pomoże w usprawnieniu przepływu informacji. Jest zatem jeszcze chwila na to by przygotowanie, bo faktycznie
pierwsze korekty, w ramach których podatek należny i naliczony (od rozliczeń za
styczeń 2017 r.) będą rozliczane w różnych okresach, podatnicy dokonają dopiero
po zakończeniu kwietnia, ale czasu jest coraz mniej.
0 Comments: