W wyroku z dnia 18 stycznia bieżącego miesiąca Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że kwoty, jakie otrzymują artyści (w tym wydawcy) z tytułu opłat reprograficznych, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, dlatego że w świetle dyrektywy VAT nie jest to zapłata za usługę.
Obecnie przepisy prawa autorskiego w naszym Kraju dopuszczają możliwość kopiowania utworów na własny użytek i nie potrzebna jest zgoda autora ani obowiązku uiszczania na jego konto żadnych opłat. Prawo określa jednak z tego tytułu rekompensatę dla wykonawców i wydawców w postaci tak zwanej opłaty reprograficznej, którą zobowiązani są uiszczać producenci i importerzy urządzeń oraz nośników, które umożliwiają kopiowanie utworów. Należą do nich m.in. kserokopiarki, skanery, pendrive, płyty DVD i CD, na które można coś nagrać, itp. Opłaty stanowiące 3 % kwoty należnej od sprzedaży sprzętu uiszczane są na konto organizacji zbiorowego zarządzania. Uzyskana w ten sposób kwota dzielona jest między poszczególne organizacje zbiorowego zarządzania i przekazywana na rzecz wykonawców i wydawców. W rzeczywistości koszt zapłaty reprograficznej ponoszą jednakże konsumenci, bowiem wliczona jest ona do ceny produktu.
SAWP czyli Stowarzyszenie Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno-Muzycznych w Warszawie, będące organizacją uprawnioną do pobierania tychże opłat, wystąpiło do ministra finansów o wypowiedzenie się w kwestii tego, czy opłaty reprograficzne podlegają VAT. Stowarzyszenie uznało bowiem, że nie świadczy ono na rzecz producentów i importerów urządzeń oraz nośników usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, dlatego pobierane opłaty nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Minister finansów jednakże uznał to stanowisko za nieprawidłowe i w interpretacji indywidualnej wskazał, iż należności pobierane przez SAWP stanowią zapłatę za korzystanie z praw autorskich bądź praw pokrewnych związanych ze sprzedażą sprzętu do powielania i utrwalania utworów, a więc trzeba je uznać za wynagrodzenie za usługi świadczone przez autorów lub wydawców i obłożyć podatkiem VAT.
Sprawa finalnie trafiła do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wydanym w dniu 18 stycznia 2017 roku wyroku unijny trybunał przypomina, że „świadczenie usług jest dokonywane odpłatnie w rozumieniu dyrektywy VAT tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, a wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi faktyczne odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej na rzecz usługobiorcy”.
W zaistniałej sytuacji trudno twierdzić, że artyści lub wydawcy świadczą jakiekolwiek płatne usługi, w rozumieniu przepisów o VAT, na zlecenie producentów lub importerów sprzętu i że czerpią z tego zyski. Wręcz przeciwnie, obowiązek uiszczania opłat reprograficznych został nałożony na producentów oraz importerów na podstawie prawa krajowego określającego też wysokość opłat. Na dodatek, z przepisów wynika, że opłaty te mają na celu finansowanie godziwej rekompensaty na rzecz wykonawców. Godziwa rekompensata nie może natomiast zostać uznana za wzajemną usługę, lecz jest w pewnym sensie formą odszkodowania za straty, jakie ponoszą autorzy z tytułu kopiowania ich utworów.
Biorąc to wszystko pod uwagę Trybunał Sprawiedliwości orzekł, iż opłaty reprograficzne pozostaną poza zasięgiem dyrektywy VAT.
0 Comments: